به یاد شادروان علی مرادخانی

در هفته‌ای که گذشت فرهنگ و هنر ایران یکی از حامیان و دوست‌داران واقعی خود را از دست داد. درگذشت شادروان علی مرادخانی نه تنها برای اهل موسیقی، که حوزه تخصصی او بود، بلکه برای اهالی سایر هنرها از قبیل نمایش، سینما، عکاسی، نقاشی و مجسمه‌سازی نیز ضایعه‌ای عظیم و جبران‌ناپذیر است. از سال‌های پس از پیروزی انقلاب، جوانی وارد عرصه مدیریت هنری شد که علی‌رغم سن کم، توانست ارتباط بسیار خوبی با عکاسان، فیلم‌سازان و سینماگران برقرار کند. او خود شیفته عکاسی و دوربین بود و تجربه‌هایی در این هنر اندوخته بود و به همین دلیل زبان‌ مشترکی با هنرمندان این حوزه برقرار کرد. به نحوی که بزرگان این حوزه نه تنها از او دوری نکردند بلکه در همراهی و کمک به این مدیر جوان نیز از هیچ کمکی دریغ نورزیدند.

پس از حدود یک دهه فعالیت در عرصه‌های مرتبط حوزه سینما بالاخره او وارد اصلی‌ترین بستر فعالیت هنری خود شد که تا آخرین لحظات عمر پربارش پیوسته در رشد و اعتلا و احترام به آن کوشید؛ موسیقی ایران. مدیریت پانزده ساله او در حوزه موسیقی دوره‌ای فراموش‌نشدنی در تاریخ مدیریت هنری در ایران به شمار می‌رود. مرادخانی از کودکی علاقه فراوانی به نغمه و صوت خوش داشت و همین امر موجب شد تا با وجود رشد و نمو در بستر خانواده‌ای مذهبی در شهر قم، بتواند پاسخ نیاز به این علاقه را در آموختن قرائت قرآن و شرکت در جلسات آن بیابد. این زمینه آشنایی توام با توجه به موسیقی دستگاهی ایران که از رادیوی آن سال‌ها می‌شنید خاطرات کودکی و نوجوانی وی را شکل داد و از این رو هنگامی که در دهه هفتاد سکان مدیریت این حوزه را در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به دست گرفت نه تنها با آن بیگانه نبود بلکه مشترکات متعددی هم با اهل موسیقی داشت. جامع‌نگری، مردم‌داری و قدرشناسی توام با توجه به همه انواع موسیقی و اقشار مختلف مخاطبین آن توانست برای علی مرادخانی جایگاهی در مدیریت این‌ حوزه رقم بزند که تا امروز تکرار نشده است. او حلقه واسطی میان اهل هنر از یکسو و دولتمردان از سوی دیگر بود، چرا که زبان هریک را به خوبی می‌دانست و از راه و رسم ارتباط میان این دو رشته‌ی به ظاهرناپیوستنی آگاه بود. 

پس از درگذشت او بسیاری از بزرگان‌ موسیقی ایران به این مهم اشاره کردند که در سخت‌ترین سال‌ها و دشوارترین شرایط حاکم بر هنر موسیقی، مرادخانی پناهی برای اهلش بود، مَلجئی برای شنیدن صحبت‌ها و درددل اصحاب هنر بود و اگر کاری از دستش برمی‌آمد بی‌درنگ انجام می‌داد. چرا که به نیکی دریافته بود این هنر است که تعالی انسانی را در پی دارد و پناه روح او در این جهان پرتلاطم است. هنر است که زبان مشترک فرهنگ‌هاست و قدردانی از آن، دانستن قدر انسانیت است.

علی مرادخانی پس از دوران طولانی و باثبات حضورش در مدیریت موسیقی، آن هنگام که می‌توانست در حوزه‌های دیگر هنر همچنان در سِمت مدیریت باشد، ترجیح داد توان خود را معطوف پایه‌ریزی موزه موسیقی کند. آرزویی که در نوشتار روانشاد روح‌الله خالقی در سال ۱۳۳۸، سال‌ها بوده که وجود داشته و با پیگیری علی مرادخانی و دیگر یارانش از دهه ۱۳۷۰ پایه‌های آن ریخته شد تا سرانجام در ۱۳۸۸ به ثمر و بهره‌برداری رسید.

در دهه ۱۳۹۰ که به معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب شد نیز مرامش همان بود که از آغاز بدان پایبند بود. کسی از اهل هنر نبود که به سراغش برود و دست‌کم گوش شنوایی برای حرف خود نیابد. او تا آخرین نفس به هنر ایران، اعتلای آن و قدرشناسی از هنرمندان این سرزمین می‌اندیشید و همه به یاد دارند هرگاه سخن از سِمت‌هایش بود همواره می‌گفت: خوشحالم که وقتی نامی از من در جایی برده می‌شود نخستین پرسش این است. کدام‌ مرادخانی؟ مرادخانیِ موسیقی؟ و این که نام هنری به ارزش موسیقی هم‌نام من برده می‌شود افتخاریست برایم.
اگر از تمامی فعالیت‌های دیگری که او در طول عمر پربرکتش داشت درگذریم و تنها به باقیاتِ صالحات او در حوزه موسیقی بپردازیم درخواهیم یافت دعای خیر بسیاری از هنرمندان این حوزه سال‌هاست که بدرقه اوست و اینک که روانش در آسمان‌هاست نیز نیک‌ می‌دانیم در زمین کسان زیادی داغ‌دار فقدان او هستند. روحش شاد و راهش پاینده باد.

کارکنان موزه موسیقی ایران، درگذشت باورنکردنی مرحوم علی مرادخانی مدیرعامل موزه موسیقی ایران را به جامعه فرهنگی و هنری کشور، دوستان و به ویژه خانواده محترم ایشان تسلیت گفته و از درگاه احدیت برای آن فقید سعید رحمت و مغفرت و برای بازماندگان صبر و اجر مسئلت می‌نماید.